بنا بر گزارش سومين كتاب مجموعه دوازده جلدى «راز عمر خيام» (به زبان انگليسى) با عنوان «ستاره شناسى خيامى»، نام ادبىِ عمر ‘خیام’ ريشه در طالع اين ستاره شناس، فیلسوف، ریاضی دان، و شاعر داشته است. همچنين، کشف یک رباعی خیامی که بدان عموماً بى توجهى شده و در خطوط آن حدود درجه طالع تاریخ تولد واقعی عمر خیام به درستى نقش بسته و در واقع به منزله ى رباعى امضاى او است سرودن دیوانى شامل ١٠٠٠ رباعى را از او بعنوان مهمترين اثر زندگى اش اثبات مى كند.
[To read this post in English, please visit here] [To read two other related posts visit here and here]
“کشف تاریخ واقعی تولد عمر خیام (١٠٢١ ميلادى، برابر با ٤٠٠ هجرى شمسى يا ٤١٢ هجرى قمرى) و تأیید تاریخ واقعی درگذشت وی (١١٢٣ ميلادى، برابر با ٥٠٢ هجرى شمسى يا ٥١٧ هجرى قمرى) در مجموعه ى راز عمر خيام با رمزگشایی سرنخ های ارائه شده در طالع تولد خیام امکان پذیر شد …
“و نيز به لطف طالع تاريخ واقعى تولد خيام بود که ما به توضیحى قابل اعتماد و متن استوار برای سرچشمه ى نام ادبى ‘خيام’ او پی بردیم ، و … توانستیم برای اولین بار يك رباعی خیامی ناسرگردان را که تاکنون كاملاً به آن بى توجهى شده است کشف کنیم كه امضاى طالع واقعى عمر خيام مستقیماً در خطوط آن نقش بسته و بنابراین می تواند به عنوان مدركى مهم رباعى سرايى وى را براى ما مستقلاً اثبات كند.
“و سرانجام، در نتیجه ى همه موارد فوق بود که ما توانستیم این احتمال را به يقين تبديل سازيم که رباعی دومى مبتنی بر رسیدن سراينده اش به صد سالگی رباعى اى است قابل ردیابی به عمر خیام تاریخی. …
“… چنین مجموعه ای از رباعيات، به عنوان یک ديوان در حال سرايش در طول عمر او، نه تنها صرفاً یک سرگرمی حاشيه اى نبود، بلکه محورى هنرمندانه براى زندگی خیامى بوده است که می خواسته عشق خداوند را به عنوان معنای وجود هم بداند و هم ببیند، و نيز براى او راهی بوده است برای تعادل و يگانه سازى وجوهِ شناختی و احساسی و حسی دانش مورد نیاز وى براى شناخت حقیقت و معنای وجود. یافتن راهی برای نه تنها دانستن بلکه دیدن، دانشِ صرفاً عقلى را که به فراوانى در صميميت خورشید و عطارد در طالع او، در حالى كه مشغول دوختن بسيارى مثلثه ى باد هستند، به چالش می کشد،. این رباعيات کارِ زُهره (ونوسِ) خیام بود، در تسديس با ماه، برای پيشبرد مادام العمرِ هنرى پنهانى براى تزكيه نفس که از هندسه ى نمودار طالعش بر مى خيزد … “ — از متن كتاب
درباره ى مجموعه ى راز عمر خيام و سومين کتاب آن: ستاره شناسىِ خيامى
راز عمر خیام: پيام شناسىِ رباعیات در انديشه جامعه شناختى ذره-موجى (Omar Khayyam’s Secret: Hermeneutics of the Robaiyat in Quantum Sociological Imagination) مجموعه ايست دوازده جلدى به زبان انگليسى که عنوان سومين كتاب آن به قرار زير است: ستاره شناسى خیامی: چگونه طالع نويافته تاريخ واقعى تولد عمر خيام سرچشمه نام ادبى او را آشكار و تأليف رباعيات توسط او را مستقلاً تأييد مى كند (Khayyami Astronomy: How Omar Khayyam’s Newly Discovered True Birth Date Horoscope Reveals the Origins of His Pen Name and Independently Confirms His Authorship of the Robaiyat). هر کتاب به طور مستقل قابل مطالعه است، اگرچه به عنوان بخشی از کلِ مجموعه بهتر درک خواهد شد. اين مجموعه بدليل ابعاد پژوهش و گزارش آن و محدوديات زمانى نويسنده در آغاز به زبان انگليسى منتشر مى گردد. اميد است كه در اولين فرصت تدريجاً به زبان فارسى براى پارسى زبانان ترجمه شود.
كتاب سوم اين مجموعه همراه با كتاب اول آن تحت عنوان خيامى پژوهى نوين: ذره-موج سازىِ ساختارهاى نيوتنىِ انديشه جامعه شناختى سى. رايت ميلز براى روشى نوين در پيام شناسى (New Khayyami Studies: Quantumizing the Newtonian Structures of C. Wright Mills’s Sociological Imagination for A New Hermeneutic Method)، و كتاب دوم مجموعه با عنوان هزاره خیامی: گزارش كشف و بازتأييد تاریخ واقعى تولد و درگذشت عمر خیام (١١٢٣-١٠٢١ ميلادى) (Khayyami Millennium: Reporting the Discovery and the Reconfirmation of the True Dates of Birth and Passing of Omar Khayyam (AD 1021 -1123) ) همزمان انتشار مى يابند.
در مجموعه ى راز عمر خيام دكتر فراجامعه شناس (transdisciplinary sociologist) محمدحسين (بهروز) تمجيدى نتایج چندین دهه تحقیقات خود را درباره ى عمر خیام، اين مسلمان مرموز ایرانیِ قرون يازدهم و دوازدهم ميلادى (پنجم و ششم هجرى)، ستاره شناس، فیلسوف، ریاضی دان ، پزشک ، نویسنده، و شاعر از نیشابور که زندگی و آثارش هنوز در پسِ پرده ای از راز و رمز عمیق باقی مانده است، ارائه مى دهد. هدف تمجيدى یافتن پاسخ های قطعی برای بسیاری از معماهایی بوده است که هنوز خیام را در بر گرفته اند، به ویژه درباره ى وجود، ماهیت، و هدف رباعيات در زندگی و آثارش. دكتر بهروز تمجيدى برای پاسخ به سؤالات مطروحه با كاربرد روشى جدید در پيام شناسى (هرمنوتیک)، که ملهم است از آنچه وى آن را انديشه ى جامعه شناختی ذره-موجى (كوانتوم) می نامد، به جمع آوری و مطالعه تمام نوشته های فلسفى، دينى ، علمی و ادبی منسوب به خیام مى پردازد.
برای بررسی سؤالات مجموعه ى راز عمر خیام، دكتر تمجيدى ابتدا نياز داشت معمايی صد ساله را در علم حل کند، معمايى که وی در كتاب اخير خود با عنوان آزادسازی جامعه شناسی: از انديشه نیوتونی به ذره-موجى: جلد ١: حل معماى ذره-موج (Liberating Sociology: From Newtonian Toward Quantum Imagination: Volume 1: Unriddling the Quantum Enigma) (٢٠٢٠) حل آن را گزارش داد. وی بر بستر آن يافته در این مجموعه روشى نوين براى پيام شناسى (هرمنوتيك) برای تجزیه و تحلیل متون در انديشه ى جامعه شناختی ذره-موجى (کوانتوم) برای مطالعه همه آثار اصلى منسوب به عمر خیام به پیش می برد.
طالعِ تاریخِ واقعی تولد عمر خیام، همانطور که در این مجموعه کشف شده است، از تعدادى خیره کننده از آنچه دراحكامِ نجوم به آن مثلثه باد (يا هوا) اطلاق مى شود تشکیل شده است که یک راس همه ى آنها بر نقطه اى قرار دارند كه در آن خورشید و عطارد در درجه طالع ١٨ جوزا صميمى اند. از جمله ویژگی های دیگر طالع خيام، مكانِ ونوس [زُهره يا ناهيد] است كه در تسديس با ماه مادام العمر بطور پنهانى و هنرمندانه براى آنكه عمداً طالع خيام را متعادل کند نقش ايفا مى كند. این ویژگی ها نمى توانست از توجه عمر خیام، اين ستاره شناس برجسته و متبحر در احكام نجوم، به دور ماند، هر چقدر او تعبیرات نجومی را قبول داشته يا در آنها شک كرده یا حتى رد كرده باشد.
دكتر تمجيدى در این کتاب سوم مجموعه راز عمر خيام، با انجام تجزیه و تحلیلِ پيام شناختىِ عمیق طالع خیام، گزارش می دهد که نام ادبى ‘خیام’ به معناى ‘خيمه دوز’ در واقع ريشه در طالع او داشته است. این افسانه دیرینه که “خیام” نام فاميلى يا اجدادى او بود، حتی اگر درست باشد، به هیچ وجه از اهميت یافته جدید نمى كاهد. بر عكس، این فقط به كنجكاوى به آن می افزاید.
تجزیه و تحلیلِ پيام شناختىِ طالع خیام در تقاطع با رباعیات خيامى موجود نیز تمجيدى را به کشف رباعى اى سوق مى دهد كه تاكنون بدان كاملاً بى توجهى شده، رباعى اى كه وى ثابت می کند نمى تواند سروده كسى جز خیام باشد، و اين تأییدی است کاملاً مستقل بر اينكه خيام سراينده رباعيات بوده است. وی همچنین نشان می دهد که چگونه رباعی دیگری که سراينده ى آن صد ساله شدن خود را اعلام كرده از آنِ خیام است. این بدان معناست که همه رباعیات خیامی موجود اکنون به ارزیابی مجدد پيام شناختى نیاز دارند.
مطالعه بیشتر دكتر تمجيدى در مورد پنجاه رباعیات خيامى نمونه وی را به این نتیجه می رساند که سراينده آنها به طور قطع قصد داشته است که شعرها در خفا باقی بمانند، اينكه آنها مجموعه ای از رباعیات به هم مرتبط هستند و نه رباعیات جداگانه منفرد که براى سرگرمی در حاشیه نوشته شده باشند، اينكه آنها گزارشى از سفر فکری سراينده در یک “نامه ى عمر” بوده که در كليت آنها نقد يا قبول هوشيارانه ى احكام نجوم اتفاقی نبوده بلکه براى کل مجموعه ضروريت داشته، و اينكه با توجه به محتواى رباعی تخلص يا امضاى كشف شده، قرار بوده اين ديوان ١٠٠٠ (هزار) رباعی را در برگيرد.
عجیب است دريابيم «خیام که خیمه های حكمت مى دوخت» استعاره اى بوده است بر گرفته از آسمان طالع اين حكيم ستاره شناس، فیلسوف، ریاضی دان، و شاعر.
درباره ى پژوهشگر و نويسنده
دكتر محمدحسين (بهروز) تمجيدى مدیر بنیانگذار اكسير: مرکز عمر خیام براى پژوهش يكپارچه در آرمانشهر، عرفان و علم (عرفانشهرسازى) (OKCIR: Omar Khayyam Center for Integrative Research in Utopia, Mysticism, and Science (Utopystics)) مى باشد كه در سال ٢٠٠٢ (١٣٨١) در آمريكا تأسيس شد. وى همچنين ویراستار نشريه ى آن، انسان معمارى: گاهنامه جامعه شناسیِ خودآگاهى (Human Architecture: Journal of the Sociology of Self-Knowledge) (ISSN: 1540-5699) است که از سال ٢٠٠٢ به عنوان ساختارى براى پيشبرد تحقیقات، تدريس و انتشارات مستقل وی خدمت کرده است. دكتر تمجيدى دانشیار سابق جامعه شناسی در زمينه ى نظریه پردازى اجتماعی در دانشگاه ماساچوست در بوستون (UMass Boston) است و در دانشگاههاى ايالتى نيويورك در بينگهمتون (SUNY-Binghamton) و اونيانتا (SUNY-Oneonta) نيز تدریس جامعه شناسی نموده است. دكتر تمجيدى در سال ٢٠١٣ (١٣٩٢) خود را از سِمَت ارتقاء يافته ى دانشيارى خويش در دانشگاه ماساچوست در بوستون پيش از موعد بازنشسته كرد تا همّ خود را متوجه امر مهم و عاجل خيام پژوهى نمايد.
علاوه بر پژوهشِ در حال گزارش در مجموعه ى راز عمر خیام: پيام شناسىِ رباعیات در انديشه جامعه شناختی ذره-موجى (Omar Khayyam’s Secret: Hermeneutics of the Robaiyat in Quantum Sociological Imagination)، تمجيدى پیش از این نویسنده ى سه کتاب به زبان انگليسى به شرح زير بوده است: آزادسازی جامعه شناسی: از انديشه نیوتنی به ذره-موجى: جلد ١: حل معمای ذره-موج (Liberating Sociology: From Newtonian Toward Quantum Imaginations: Volume 1: Unriddling the Quantum Enigma) (Okcir Press)، پيشبرد آرمانشهرسازى: سه جزء و اشتباهات مارکسیسم (Advancing Utopistics: The Three Component Parts and Errors of Marxism) (Routledge) و گورجیف و خواب بندگى: یک مطالعه پيام شناختى (Gurdjieff and Hypnosis: A Hermeneutic Study) (Palgrave Macmillan). وى مقالات و فصول متعددى را که توسط همتایان ارزيابى شده منتشر کرده و بیش از سی شماره گاهنامه انسان معمارى را نيز تاكنون ویرایش نموده است.
بهروز تمجيدى مدارك دکترا و کارشناسی ارشد خود را در جامعه شناسی همراه با گواهی تحصیلات تکمیلی در مطالعات خاورمیانه از دانشگاه بینگهمتون (SUNY-Binghamton) در سال ٢٠٠٢ در آمريكا دريافت نمود. مدرك كارشناسى وى در رشته ى معماری از دانشگاه كاليفرنيا در بركلى (U. C. Berkeley) مى باشد كه وى آنرا در سال ١٩٨٢ ميلادى پس از مهاجرت دانشجويى به آمريكا در پايان يكسال تحصيلى در ايران در سال پيش از انقلاب ١٣٥٧ به عنوان دانشجوی کارشناسی مهندسی عمران (راه و ساختمان) در دانشکده فنی دانشگاه تهران اخذ كرد.
حوزه هاى مورد علاقه علمی و عملی دكتر تمجيدى در نظريه پردازى كاربردى اجتماعى، جامعه شناسی خودآگاهى (sociology of self-knowledge)، انسان معمارى (human architecture) و عرفانشهرسازى (utopystics) است – سه زمینه جديد پژوهش و تدريس که وی حين مطالعات دکتراى خود ايجاد كرد و از آن به بعد آنها را به عنوان حوزه هايى تودرتو براى تحقیقات نظری، روش شناختی و کاربردی در آنچه كلاً اكنون انديشه ى جامعه شناختی ذره-موجى می نامد در نظر گرفته است. پژوهش، تدريس و انتشارات وى ملهم از نياز وى به درک چگونگی تبديل ساختارهای اجتماعى جهان-تاريخ و خويشتن فرد به يكديگر بوده اند. این تحقیق خود نتیجه ى علاقه ى دیرینه وی به درک علل ريشه اى شکستِ جنبشهای آرمانشهرى، عرفانی و علمی جهان در ایجاد یک جامعه جهانی عادلانه بوده است.
در حين دوره تحصیلات کارشناسی خود دردانشگاه بركلى بود كه در گفتگو با استاد راهنمايش هنرمندِ نقاش و طراحِ معمارى جسی رایچك (٢٠٠٥-١٩١٦) مفهوم “انسان معمارى” در انديشه ى بهروز تولد يافت. در طول تحصیلات عالى و تکمیلی خود در دانشگاه بينگهمتون (SUNY-Binghamton) وی در زمینه آشنايى با روش، نظريه، و مطالعات جهان-سيستم ها مديون استادان راهنمايش ترنس ک. هاپکینز (١٩٩٧-١٩٢٨) و امانوئل والرستین (٢٠١٩-١٩٣٠) مى باشد. وى همچنین در زمينه ى روش دیالکتیک و جامعه شناسى فضا از راهنمايى استادان ديل توميچ و آنتونی دی. کینگ بهره مند شد – در بطن دانشكده اى خودگردان، فرارشته اى، و انعطاف پذیر در جامعه شناسی که توسط تى. ک. هاپکینز خلاقانه تاسیس شده بود.
درباره ى اكسير يا پژوهشكده ى عمر خيام:
OKCIR: Omar Khayyam Center for Integrative Research in Utopia, Mysticism and Science (Utopystics)
اكسير: مرکز عمر خیام براى پژوهش یکپارچه در آرمانشهر، عرفان و علم (عرفانشهرسازى) (تأسيس در ٢٠٠٢، يا ١٣٨١) (مختصراً «پژوهشكده خيام») ابتکار مستقلى است تحقيقاتى، آموزشى، و انتشاراتی که به کاوشى همزمان جهان-تاريخ و خويشتن شناسانه در تلاش انسان برای ايجاد جامعه جهانی عادلانه مى پردازد.
از آنجا که جنبش های آرمانشهرى، عرفانی و علمیِ جهان منابع اصلی الهام ، دانش و/ یا تمرین در این زمینه بوده اند، اكسير قصد دارد نقص ها و سهم های این سنت های تاریخی جهان را به طور سازنده و انتقادی بررسی کند تا به روشنی درک شود چرا ايشان نتوانسته اند جامعه ى خوب را در طى قرون به وجود آورند، و چگونه هر يك می توانند به طور یکپارچه به تحقق این هدف يارى رسانند.
هدف پژوهشكده ى خيام پرورش ساختارهای جدید مفهومی (روش شناختی، نظری، تاریخی)، عملی، آموزشی، الهام بخش، و انتشاراتى در دانش است چنان كه به موجب آن فرد بتواند به طور بنیادی درک و تعیین کند چگونه جهان-تاريخ و خويشتن هايش یکدیگر را مى سازند.
اكسير تمرینات خلاقانه در آزادسازیِ جامعه شناسی و جایگزین هاى چندانديشانه ى تولید و انتشار دانش در فضای مجازی جهانی را ترویج می کند. به عنوان یک مرکز پژوهشىِ مجازی، انتشارات آن بخشی بصورت مجازى در کتابخانه نرم افزارى آن موجودند، و بخشی از طریق اشتراک و مراجعه به مخازن علمی ساير كتابخانه هاى دانشگاه هاى حاوى انتشارات آن قابل دسترس مى باشند. در ديگر موارد انتشارات مجازى و چاپى آن از طریق كتابفروشى مجازى اكسير و سایر توزیع کنندگان مجازى در سراسر جهان قابل خريدارى مى باشند.
“مجموعه طیبه در پژوهش و ترجمه شرق و غرب” (Tayyebeh Series in East-West Research and Translation) (از ٢٠١٤) و “خانه نشر احد” (Ahead Publishing House) (نام ديگر: نشر اكسير، Okcir Press، تأسيس در سال ١٩٩١) به ترتیب يادمان هايى هستند از طیبه تمجیدی (١٣٩٩-١٣٠٦) و محمد (احد) تمجیدی (١٣٨٦-١٣٠٨)، مادر و پدرى فداكار كه عشق و زحماتشان زندگی و آثار محمدحسين (بهروز) تمجيدى بنیانگذار اكسير را ممکن ساخت.
مشخصات و سفارش كتاب
Omar Khayyam’s Secret: Hermeneutics of the Robaiyat in Quantum Sociological Imagination: Book 3: Khayyami Astronomy: How Omar Khayyam’s Newly Discovered True Birth Date Horoscope Reveals the Origins of His Pen Name and Independently Confirms His Authorship of the Robaiyat
[راز عمر خیام: پيام شناسىِ رباعیات در انديشه جامعه شناختی ذره-موجى: کتاب ٣: ستاره شناسى خیامی: چگونه طالع نويافته تاريخ واقعى تولد عمر خيام سرچشمه نام ادبى او را آشكار و تأليف رباعيات توسط او را مستقلاً تأييد مى كند]
Tayyebeh Series in East-West Translation. Human Architecture: Journal of the Sociology of Self-Knowledge (monograph series), XVI, 2021.
مجموعه طيبه در پژوهش و ترجمه شرق وغرب. انسان معمارى: گاهنامه جامعه شناسى خودآگاهى (مجموعه تك نوشته ها)، دوره ١٦، سال ٢٠٢١.
Belmont, MA: Okcir Press. First Edition: June 1, 2021 (Khordad 11, 1400 SH)
بلمانت، ماساچوست: نشر اكسير (چاپى از خانه نشر احد). چاپ اول: ١ ژوئن ٢٠٢١ (١١ خرداد ١٤٠٠)
400 pages, 6×9 inches, includes references, figures, bibliography, and index.
٤٠٠ صفحه، ٦ در ٩ اینچ، شامل منابع ، تصاویر ، کتابشناسی و فهرست
LCCN: 2021906826 :شماره کنترل کتابخانه کنگره
ISBN-13: 9781640980143 (سخت جلد با پوشش نازك، كاغذ مناسب آرشيو)
ISBN-13: 9781640980150 (نرم جلد، كاغذ مناسب آرشيو)
ISBN-13: 9781640980167 (کتاب الکترونیکی ePub)
ISBN-13: 9781640980174 (کتاب الکترونیکی PDF)
CITATION
Tamdgidi, Mohammad H. 2021. Omar Khayyam’s Secret: Hermeneutics of the Robaiyat in Quantum Sociological Imagination: Book 3: Khayyami Astronomy: How Omar Khayyam’s Newly Discovered True Birth Date Horoscope Reveals the Origins of His Pen Name and Independently Confirms His Authorship of the Robaiyat. (Human Architecture: Journal of the Sociology of Self-Knowledge, XVI, 2021.). Belmont, MA: Okcir Press.
تمجيدى، محمدحسين (بهروز). ٢٠٢١ (١٤٠٠ ﻫ ش). راز عمر خيام: پيام شناسى رباعيات در انديشه جامعه شناختى ذره-موجى. کتاب ٣: ستاره شناسى خیامی: چگونه طالع نويافته تاريخ واقعى تولد عمر خيام سرچشمه نام ادبى او را آشكار و تأليف رباعيات توسط او را مستقلاً تأييد مى كند. (انسان معمارى: گاهنامه جامعه شناسى خودآگاهى، دوره ى ١٦، سال ٢٠٢١). بلمانت، ماساچوست: نشر اكسير.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اين كتاب، از جمله فهرست مطالب آن و نحوه سفارش آن از نشر اكسير به اینجا مراجعه کنید.
خبر مطبوعاتى: سرچشمه نام ادبى عمر ‘خيام’ كشف و سرودن ديوان هزار رباعى از او مستقلاً اثبات شد
News Release – Omar Khayyam’s Pen Name Roots Found, Authorship of 1000-Robaiyat Divan Confirmed